Wow! 24,4-liter W12 in het ŠKODA Museum

Het ŠKODA Museum heeft de 24,4-liter W12 in bruikleen van het Praagse Nationaal Technisch Museum. Andrea Frydlová, hoofd van het ŠKODA museum in Mladá Boleslav, vertelt over de geschiedenis van de imposante vliegtuigmotor.

“Laurin & Klement en daarmee ŠKODA AUTO hebben veel succes geboekt met hun passagiers- en bedrijfsvoertuigen, motorfietsen, gewone fietsen en gemotoriseerde ploegen. Maar ook hun moderne vliegtuigmotoren waren ooit geliefd in binnen- en buitenland. Ons bedrijf was een van de eerste ter wereld dat vliegtuigmotoren bouwde. Het begon in 1909. De twaalfcilinder L&K Lorraine-Dietrich 450 is een van de absolute hoogtepunten van luchtvaarttechniek in Mladá Boleslav. Zijn afmetingen en techniek zijn ronduit indrukwekkend.”

200 meter vliegen

In het begin van de twintigste eeuw volgden Laurin en Klement de ontwikkelingen in de luchtvaartindustrie op de voet. De eerste enthousiaste piloot in de regio vloog in een vliegtuig dat hij zelf had gebouwd met een aangepaste L&K-automotor. Zijn creatie kon echter alleen korte sprongen maken, echt vliegen deed het apparaat niet. Zodoende ging Metoděj Vlach niet de geschiedenisboeken in als de eerste persoon die een succesvolle vlucht maakte in de Tsjechische Republiek …

Die eer ging in 1910 naar Otto Hieronimus. Hij had een jaar gewerkt aan de ontwikkeling van een speciale luchtvaartmotor. Zijn ‘houtje-touwtje-vliegtuig’ werd aangedreven door de L&K-motor van het type EL. De motorblokken en het carter waren vervaardigd van aluminium en de vier gietijzeren cilinders werden bekleed met plaatstaal. Slechts drie exemplaren zijn er ooit gebouwd, want de fabriek had het te druk met de productie van passagiers- en bedrijfsvoertuigen voor de binnen- en buitenlandse markt.

L&K Lorraine-Dietrich

De wereldwijde economische crisis en de moeilijke wederopbouw na de Eerste Wereldoorlog leidden halverwege de jaren twintig tot een tijdelijke daling van de autoverkopen. Het management van Laurin & Klement besloot om zijn fabrieken te gebruiken voor de productie van moderne vliegtuigmotoren onder de naam L&K Lorraine-Dietrich. Laurin & Klement had in 1924 twee licenties verworven van de Franse automobiel- en vliegtuigfabrikant Lorraine-Dietrich en begon in Mladá Boleslav met de productie van een 400 pk sterke achtcilinder en een twaalfcilinder met 450 pk – het topmodel.

3 rijen van 4 cilinders

Het topmodel is nu te bewonderen in het ŠKODA Museum. De indrukwekkende afmetingen en de cilinderinhoud van 24,4 liter zijn fascinerend, maar wat de creatie uit 1926 echt uniek maakt, is de twaalfcilinderconstructie in W-opstelling, met drie rijen van vier cilinders. Hij levert zijn maximale vermogen van 450 pk bij 1850 toeren per minuut. De twaalfcilinder verbruikt dan 240 gram brandstof, plus 12 gram olie per paardenkracht per uur.

Van Praag naar Tokio

Het Tsjechoslowaakse Ministerie van Defensie viel voor de prestaties van de in licentie gebouwde motoren en bestelde 50 exemplaren. Ze werden gebruikt in de Tsjechische vliegtuigen Letov Š-12 en ŠB-16. Buiten de landsgrenzen waren de motoren ook gewild. Ze werden bijvoorbeeld geëxporteerd naar Litouwen en Turkije. Het meest indrukwekkende bewijs van hun efficiëntie, was de langeafstandsvlucht van luitenant-kolonel Jaroslav Skála: hij vloog in 1927 van Praag naar Tokio in een Letov Š-16.

ŠKODA Museum bezoeken

Bezoekers van het ŠKODA Museum kunnen hun trip combineren met een bezoek aan het luchtvaartmuseum Metoděj Vlach in Mladá Boleslav en het geboortehuis van Ferdinand Porsche in Vratislavice nad Nisou. Het ŠKODA Museum verkoopt een gecombineerde toegangskaart voor alle drie de bezienswaardigheden.

Lees ook: Topmodel uit 1932 - ŠKODA 860