125 jaar ŠKODA: van slinger tot startknop
125 jaar ŠKODA: van slinger tot startknop
Je weet vast wel dat je de eerste verbrandingsmotoren moest aanzwengelen en dat je bij nieuwe auto’s simpelweg de startknop indrukt. Maar wat gebeurde er tussen vroeger en nu? Ter ere van 125 jaar ŠKODA, duiken we in het ŠKODA Museum.
1908 - LAURIN & KLEMENT BSC
Het concept van een dashboard met een sleutelgat gaat heel ver terug. Sommige van de eerste auto’s uit Mladá Boleslav hebben dat al. Alleen gebruik je de sleutel hierbij om het elektrische circuit te sluiten en niet om de motor te starten. De bestuurder draait aan de sleutel, opent de toevoerkranen voor brandstof en olie, en regelt de ontsteking met een stuurhendel. Dan kun je de auto starten door met een slinger de krukas aan te zwengelen. Op de plaats van bestemming moet de bestuurder de sleutel een halve slag draaien om de motor uit te schakelen en vervolgens handmatig de benzine- en oliekranen dichtdraaien.
1929 - LAURIN & KLEMENT 110
In 1925 brengt LAURIN & KLEMENT de 110 op de markt. Hij heeft een elektrische startschakelaar, maar het is nog steeds gebruikelijk om de motor te starten met een slinger. De slinger kun je vastklikken en daarna weer loshalen – het is geen vast onderdeel van de auto. De choke zit aan de rechterkant van het dashboard. Met de choke verminder je de luchttoevoer van motoren die een carburateur gebruiken, waardoor een rijker mengsel van benzine en lucht ontstaat. Hiermee start een koude motor gemakkelijker.
1940 - ŠKODA SUPERB 4000
Naarmate elektrische starters steeds betrouwbaarder worden, begint het aanzwengelen te verdwijnen. De ŠKODA SUPERB 4000 heeft nog maar een kleine slingeropening aan de onderkant van zijn grille. Je ziet dat daar een stukje chroomstrip ontbreekt. De choke zit in het midden van het dashboard.
1960 - ŠKODA OCTAVIA
In de eerste generatie ŠKODA OCTAVIA zit het sleutelgat links van het stuur en de choke in het midden van het dashboard. Zelfs deze naoorlogse ŠKODA kan mechanisch worden gestart en wel met behulp van een slinger in de gereedschapsset. De opening zit verborgen achter het nummerbord.
1966 - ŠKODA 1000 MB
Het eerste model van ŠKODA zónder de mogelijkheid om de motor met een slinger te starten, is de beroemde ŠKODA 1000 MB. Het contactslot zit rechtsonder bij het stuur en de choke vind je tussen de voorstoelen. Deze indeling blijft zo tot eind jaren tachtig.
1988 - ŠKODA FAVORIT
De laatste ŠKODA met een mechanische choke is de 125 L. Hoewel de ŠKODA FAVORIT een motor met carburateur heeft, is de choke tegen die tijd automatisch. Om de motor te starten, hoeft de bestuurder alleen maar de contactsleutel om te draaien.
2009 - ŠKODA YETI
Tientallen jaren lang is de contactsleutel uit één stuk gemaakt – net als sleutel van je voordeur. Aan het eind van de twintigste eeuw begint hier verandering in te komen. Eerst krijgt de autosleutel een startonderbreker; een elektrisch apparaatje dat het onmogelijk maakt om de motor met een verkeerde sleutel te starten. Het eerste model met zo’n startonderbreker is de ŠKODA FELICIA uit 1994.
De volgende stap is centrale deurvergrendeling met afstandsbediening. Niet langer hoef je de autosleutel in het portier te steken om de auto te ontgrendelen. De FABIA uit 1999 is de eerste ŠKODA met een inklapbare sleutel. In het ŠKODA Museum zie je al deze functies terug op de tentoongestelde YETI.
2018 - ŠKODA KODIAQ
Moderne modellen zoals de ŠKODA KODIAQ zijn leverbaar met een contactsleutel die je nooit uit je broekzak hoeft te halen. Om de motor te starten, druk je simpelweg op de startknop bij het stuur. De eerste ŠKODA met sleutelloze toegang, genaamd KESSY (Keyless Entry Start and exit SYstem), is trouwens de ŠKODA SUPERB uit 2010. Zo is een klus van formaat – het aanzwengelen van een auto – door de jaren heen teruggebracht tot een van de allersimpelste handelingen: een knop indrukken.
